Gepersonaliseerd Leren
Irene van der Spoel, 2 mei 2017

Gepersonaliseerd leren, ook bekend als gepersonaliseerd onderwijs, wordt steeds vaker als ideaal gezien. Er wordt druk geëxperimenteerd met onderwijs op maat maken, zodat iedereen kan leren op een passende manier. Gepersonaliseerd leren in het kort is onderwijs waarin de leerling of student centraal staat (Conradi, 2015). Om dit te bereiken worden vaak ICT-tools of andere manieren gebruikt om (analytische) gegevens te verzamelen over leerlingen. Aan de hand van deze gegevens kunnen de (potentiële) competenties van een leerling gebruikt worden om te leren (Redding & Temple University, 2014). Dit wordt gedaan door de leerling bewust te maken van hun eigen competenties en daarbij passende leeractiviteiten aan te bieden. Door het kunnen kiezen van passende leeractiviteiten en dit te kunnen delen met medeleerlingen, worden de leerlingen autonoom in het leerproces, wat de motivatie en leerrendement vergroot (Redding & Temple University, 2014).
De nieuwe stroom omtrent gepersonaliseerd leren heeft als doel om het huidige onderwijs persoonlijker te maken. Er zijn nog geen directe bewijzen dat deze manier van leren het leerrendement verhoogt, maar veelvoudig theoretisch onderzoek heeft een zeer degelijke, positieve hypothese opgesteld (Rood, 2017). De leeractiviteiten bij gepersonaliseerd leren gaan niet langer om enkel kennis vergaren, maar focussen op het natuurlijke verlangen om te spelen, problemen op te lossen, te dromen en te delen (Zmuda, Ullman & Curtis, 2015).
Waarom?
Gepersonaliseerd leren faciliteert verschillende processen die al langer bekend zijn binnen het onderwijs. Het begint met het idee dat iedereen gezien wil worden. Door leerlingen te betrekken bij het leerproces en ze als partner te laten optreden in plaats van ondergeschikte, wordt de motivatie sterk verhoogd (Rickabaugh & Temple University, 2015). Dit gaat automatisch hand in hand met autonomie. Autonomie is één van de drie basisbehoeften van een leerling, samen met competentie en relatie (Ebbens & Ettekoven, 2015). Relatie is ook van groot belang bij gepersonaliseerd leren; door kennis en vaardigheden te herkennen en erkennen, wordt de werkrelatie tussen student en docent bevorderd (Teitler, 2009). Daarnaast biedt het werken met gedifferentieerde en persoonlijke leeromgevingen de docent mogelijkheid om op te treden als coach in plaats van presentator, waardoor er meer tijd ontstaat voor individuele begeleiding. Naast de drie basisbehoeften, voegt Ferlazzo nog een belangrijke vierde voorwaarde toe: De leerstof moet relevant zijn voor de student. Als een leeromgeving aan deze vier behoeften kan voldoen, is het succesvol voor gepersonaliseerd leren (2017).
Voorwaarden
Naast deze vier behoeften, hebben verschillende onderzoeken uitgewezen dat er meerdere voorwaarden zijn voor effectief gepersonaliseerd leren.
Doelgroep
Het ontwerpen van een gepersonaliseerde leeromgeving vereist het identificeren van een doelgroep. Op basis van de doelgroep en leerdoelen, kunnen leeractiviteiten opgesteld worden. Deze leeractiviteiten dienen gebaseerd te zijn van het leergedrag van de doelgroep (Wong, Vuong & Liu, 2017). Mogelijke variabelen hierin zijn: leervoorkeuren, motivatie, competentie en cognitie.
Zelfgestuurd leren
Om gepersonaliseerd leren effect te laten hebben, is het belangrijk dat de studenten eerst leren hoe zelfgestuurd leren werkt. Dit behoort echter niet op een zelfgestuurde manier te gebeuren. Gebruik maken van zogenaamde afbouwende scaffolding (structuur bieden) is cruciaal in dit proces (Vrieling, 2015).
ICT
ICT is geen directe voorwaarde voor gepersonaliseerd leren, maar het stelt docenten wel in staat om grotere groepen tegelijk gedifferentieerd en gepersonaliseerd onderwijs aan te bieden (Blažeska-Tabakovska, Ivanović, Klašnja-Milićević & Ivković, 2017). ICT biedt vaak de mogelijkheid om leren te laten plaats vinden op ieder tijdsstip en op iedere plek. Daarnaast biedt online leren de mogelijkheid om een zelfgekozen leerstijl aan te houden, wanneer er verschillende soorten leeractiviteiten worden aangeboden.
Leeromgevingen
Als er over persoonlijke leeromgevingen gesproken wordt, betreft het vaak online leeromgevingen. Dit neemt niet weg dat de docent nog steeds een cruciale rol heeft, zoals eerder besproken. De persoonlijke leeromgevingen moeten voldoen aan enkele voorwaarden. Zo moet de leerling voor een groot deel het leren zelf kunnen bepalen en indelen, de leerling moet zich gezien en gehoord voelen en er moet regelmatig feedback op zowel het leerproces als de producten plaatsvinden (Basham, Hall, Carter & Stahl, 2016).
Veranderingen
Om gepersonaliseerd onderwijs te faciliteren, moet er gerealiseerd worden dat het grote veranderingen vraagt van zowel het management, als de docenten en studenten (Fisher, White, Clayton Christensen Institute for Disruptive & Highlander, 2016). Deze verandering kost tijd, energie en vooral veel motivatie. Daarnaast is het belangrijk dat er samengewerkt wordt, waarin elk samenwerkingsverband in ieder geval een expert op didactisch en technisch gebied heeft (O'Donnell, Lawless, Sharp & Wade, 2015).
Verschillen
Gepersonaliseerd leren focust voornamelijk op de verschillen tussen studenten. Door de verschillen te herkennen, erkennen en daarop in te spelen, kan onderwijs op maat worden gemaakt. Waar echter voor gewaakt moet worden is dat deze verschillen niet te veel benadrukt worden en daarmee een negatief effect krijgen (Martens, 2015). De verschillen tussen studenten zouden juist positief benaderd moeten worden, om zo van ieders kwaliteiten gebruik te maken en samen verder te komen.
Conclusie
Samengevat draait gepersonaliseerd onderwijs om de leerling. Door de competenties van de leerling te erkennen en te gebruiken, kan het leerrendement verhoogd worden en ontstaat er meer motivatie voor het leren van de stof of het verkrijgen van vaardigheden. Het leerproces moet dan wel voldoen aan verschillende voorwaarden om de effectiviteit te optimaliseren, maar dat is het uiteindelijke resultaat meer dan waard. Iedere leerling wil gezien worden.
Bibliografie
Basham, J. D., Hall, T. E., Carter Jr., R. A., & Stahl, W. M. (2016). An Operationalized Understanding of Personalized Learning. Journal Of Special Education Technology, 31(3), 126-136. doi:10.1177/0162643416660835
Blažeska-Tabakovska, N., Ivanović, M., Klašnja-Milićević, A., & Ivković, J. (2017). Comparison of E-Learning Personalization Systems: Protus and PLeMSys. International Journal Of Emerging Technologies In Learning, 12(1), 57-70. doi:10.3991/ijet.v12i01.6085
Conradi, R. (2015, oktober). 7 dingen die je moet weten over gepersonaliseerd leren. Geraadpleegd van https://www.onderwijsvanmorgen.nl/7-dingen-die-je-moet-weten-over-gepersonaliseerd-leren/
Ebbens, S. & Ettekoven, S. (2015). Effectief Leren. Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten.
Ferlazzo, L. (2017). Student Engagement: Key to Personalized Learning. Educational Leadership, 74(6), 28-33.
Fisher, J. F., White, J., Clayton Christensen Institute for Disruptive, I., & Highlander, I. (2016). From the Frontlines: Takeaways from the 2016 Blended and Personalized Learning Conference.
Kong, S. C., & Song, Y. (2015). An experience of personalized learning hub initiative embedding BYOD for reflective engagement in higher education. Computers & Education, 88227-240. doi:10.1016/j.compedu.2015.06.003
Martens, M. (2015). Differenz und Passung: Differenzkonstruktionen im individualisierenden Unterricht der Sekundarstufe. ZQF - Zeitschrift Fuer Qualitative Forschung, 16(2), 211-229.
O'Donnell, E., Lawless, S., Sharp, M., & Wade, V. P. (2015). A Review of Personalised E-Learning: Towards Supporting Learner Diversity. International Journal Of Distance Education Technologies, 13(1), 22-47.
Redding, S., & Temple University, C. L. (2014). Personal Competencies in Personalized Learning.
Rickabaugh, J., & Temple University, C. L. (2015). Including the Learner in Personalized Learning. Connect: Making Learning Personal.
Rood, T. (2017, 28 februari). Flip je school: het waarom van gepersonaliseerd leren. Geraadpleegd van http://wij-leren.nl/gepersonaliseerd-leren-voordelen.php
Teitler, P. (2009). Lessen in Orde. Uitgeverij Coutinho: Bussum.
Vrieling, E. (2015). Zelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren.
Wong, P. C., Vuong, L. C., & Liu, K. (2017). Personalized learning: From neurogenetics of behaviors to designing optimal language training. Neuropsychologia, 98(Special Issue: The Neural Basis of Language Learning), 192-200. doi:10.1016/j.neuropsychologia.2016.10.002
Zmuda, A., Ullman, D., & Curtis, G. (2015). Learning personalized. the evolution of the contemporary classroom. San Francisco Jossey-Bass 2015.
De nieuwe stroom omtrent gepersonaliseerd leren heeft als doel om het huidige onderwijs persoonlijker te maken. Er zijn nog geen directe bewijzen dat deze manier van leren het leerrendement verhoogt, maar veelvoudig theoretisch onderzoek heeft een zeer degelijke, positieve hypothese opgesteld (Rood, 2017). De leeractiviteiten bij gepersonaliseerd leren gaan niet langer om enkel kennis vergaren, maar focussen op het natuurlijke verlangen om te spelen, problemen op te lossen, te dromen en te delen (Zmuda, Ullman & Curtis, 2015).
Waarom?
Gepersonaliseerd leren faciliteert verschillende processen die al langer bekend zijn binnen het onderwijs. Het begint met het idee dat iedereen gezien wil worden. Door leerlingen te betrekken bij het leerproces en ze als partner te laten optreden in plaats van ondergeschikte, wordt de motivatie sterk verhoogd (Rickabaugh & Temple University, 2015). Dit gaat automatisch hand in hand met autonomie. Autonomie is één van de drie basisbehoeften van een leerling, samen met competentie en relatie (Ebbens & Ettekoven, 2015). Relatie is ook van groot belang bij gepersonaliseerd leren; door kennis en vaardigheden te herkennen en erkennen, wordt de werkrelatie tussen student en docent bevorderd (Teitler, 2009). Daarnaast biedt het werken met gedifferentieerde en persoonlijke leeromgevingen de docent mogelijkheid om op te treden als coach in plaats van presentator, waardoor er meer tijd ontstaat voor individuele begeleiding. Naast de drie basisbehoeften, voegt Ferlazzo nog een belangrijke vierde voorwaarde toe: De leerstof moet relevant zijn voor de student. Als een leeromgeving aan deze vier behoeften kan voldoen, is het succesvol voor gepersonaliseerd leren (2017).
Voorwaarden
Naast deze vier behoeften, hebben verschillende onderzoeken uitgewezen dat er meerdere voorwaarden zijn voor effectief gepersonaliseerd leren.
Doelgroep
Het ontwerpen van een gepersonaliseerde leeromgeving vereist het identificeren van een doelgroep. Op basis van de doelgroep en leerdoelen, kunnen leeractiviteiten opgesteld worden. Deze leeractiviteiten dienen gebaseerd te zijn van het leergedrag van de doelgroep (Wong, Vuong & Liu, 2017). Mogelijke variabelen hierin zijn: leervoorkeuren, motivatie, competentie en cognitie.
Zelfgestuurd leren
Om gepersonaliseerd leren effect te laten hebben, is het belangrijk dat de studenten eerst leren hoe zelfgestuurd leren werkt. Dit behoort echter niet op een zelfgestuurde manier te gebeuren. Gebruik maken van zogenaamde afbouwende scaffolding (structuur bieden) is cruciaal in dit proces (Vrieling, 2015).
ICT
ICT is geen directe voorwaarde voor gepersonaliseerd leren, maar het stelt docenten wel in staat om grotere groepen tegelijk gedifferentieerd en gepersonaliseerd onderwijs aan te bieden (Blažeska-Tabakovska, Ivanović, Klašnja-Milićević & Ivković, 2017). ICT biedt vaak de mogelijkheid om leren te laten plaats vinden op ieder tijdsstip en op iedere plek. Daarnaast biedt online leren de mogelijkheid om een zelfgekozen leerstijl aan te houden, wanneer er verschillende soorten leeractiviteiten worden aangeboden.
Leeromgevingen
Als er over persoonlijke leeromgevingen gesproken wordt, betreft het vaak online leeromgevingen. Dit neemt niet weg dat de docent nog steeds een cruciale rol heeft, zoals eerder besproken. De persoonlijke leeromgevingen moeten voldoen aan enkele voorwaarden. Zo moet de leerling voor een groot deel het leren zelf kunnen bepalen en indelen, de leerling moet zich gezien en gehoord voelen en er moet regelmatig feedback op zowel het leerproces als de producten plaatsvinden (Basham, Hall, Carter & Stahl, 2016).
Veranderingen
Om gepersonaliseerd onderwijs te faciliteren, moet er gerealiseerd worden dat het grote veranderingen vraagt van zowel het management, als de docenten en studenten (Fisher, White, Clayton Christensen Institute for Disruptive & Highlander, 2016). Deze verandering kost tijd, energie en vooral veel motivatie. Daarnaast is het belangrijk dat er samengewerkt wordt, waarin elk samenwerkingsverband in ieder geval een expert op didactisch en technisch gebied heeft (O'Donnell, Lawless, Sharp & Wade, 2015).
Verschillen
Gepersonaliseerd leren focust voornamelijk op de verschillen tussen studenten. Door de verschillen te herkennen, erkennen en daarop in te spelen, kan onderwijs op maat worden gemaakt. Waar echter voor gewaakt moet worden is dat deze verschillen niet te veel benadrukt worden en daarmee een negatief effect krijgen (Martens, 2015). De verschillen tussen studenten zouden juist positief benaderd moeten worden, om zo van ieders kwaliteiten gebruik te maken en samen verder te komen.
Conclusie
Samengevat draait gepersonaliseerd onderwijs om de leerling. Door de competenties van de leerling te erkennen en te gebruiken, kan het leerrendement verhoogd worden en ontstaat er meer motivatie voor het leren van de stof of het verkrijgen van vaardigheden. Het leerproces moet dan wel voldoen aan verschillende voorwaarden om de effectiviteit te optimaliseren, maar dat is het uiteindelijke resultaat meer dan waard. Iedere leerling wil gezien worden.
Bibliografie
Basham, J. D., Hall, T. E., Carter Jr., R. A., & Stahl, W. M. (2016). An Operationalized Understanding of Personalized Learning. Journal Of Special Education Technology, 31(3), 126-136. doi:10.1177/0162643416660835
Blažeska-Tabakovska, N., Ivanović, M., Klašnja-Milićević, A., & Ivković, J. (2017). Comparison of E-Learning Personalization Systems: Protus and PLeMSys. International Journal Of Emerging Technologies In Learning, 12(1), 57-70. doi:10.3991/ijet.v12i01.6085
Conradi, R. (2015, oktober). 7 dingen die je moet weten over gepersonaliseerd leren. Geraadpleegd van https://www.onderwijsvanmorgen.nl/7-dingen-die-je-moet-weten-over-gepersonaliseerd-leren/
Ebbens, S. & Ettekoven, S. (2015). Effectief Leren. Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten.
Ferlazzo, L. (2017). Student Engagement: Key to Personalized Learning. Educational Leadership, 74(6), 28-33.
Fisher, J. F., White, J., Clayton Christensen Institute for Disruptive, I., & Highlander, I. (2016). From the Frontlines: Takeaways from the 2016 Blended and Personalized Learning Conference.
Kong, S. C., & Song, Y. (2015). An experience of personalized learning hub initiative embedding BYOD for reflective engagement in higher education. Computers & Education, 88227-240. doi:10.1016/j.compedu.2015.06.003
Martens, M. (2015). Differenz und Passung: Differenzkonstruktionen im individualisierenden Unterricht der Sekundarstufe. ZQF - Zeitschrift Fuer Qualitative Forschung, 16(2), 211-229.
O'Donnell, E., Lawless, S., Sharp, M., & Wade, V. P. (2015). A Review of Personalised E-Learning: Towards Supporting Learner Diversity. International Journal Of Distance Education Technologies, 13(1), 22-47.
Redding, S., & Temple University, C. L. (2014). Personal Competencies in Personalized Learning.
Rickabaugh, J., & Temple University, C. L. (2015). Including the Learner in Personalized Learning. Connect: Making Learning Personal.
Rood, T. (2017, 28 februari). Flip je school: het waarom van gepersonaliseerd leren. Geraadpleegd van http://wij-leren.nl/gepersonaliseerd-leren-voordelen.php
Teitler, P. (2009). Lessen in Orde. Uitgeverij Coutinho: Bussum.
Vrieling, E. (2015). Zelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren.
Wong, P. C., Vuong, L. C., & Liu, K. (2017). Personalized learning: From neurogenetics of behaviors to designing optimal language training. Neuropsychologia, 98(Special Issue: The Neural Basis of Language Learning), 192-200. doi:10.1016/j.neuropsychologia.2016.10.002
Zmuda, A., Ullman, D., & Curtis, G. (2015). Learning personalized. the evolution of the contemporary classroom. San Francisco Jossey-Bass 2015.